Sağlıklı Postmenopozal Kadınlarda Serum 25 (0H) Vitamin-D Düzeyi ve Hiperparatiroidi
Taciser Kaya1, Özgür Ulutaş1, Aydan Çelebiler Çavuşoğlu2, Dilek Aslanca2, Altınay Göksel Karatepe1, Rezzan Günaydın1, Baysal Karaca2
1İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği İzmir, Türkiye
2İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya Bölümü, İzmir, Türkiye
Anahtar Kelimeler: 25-hidroksivitamin D yetersizliği, hiperparatiroidi
Özet
Amaç: 25-hidroksivitamin D hipovitaminozu ve yetersiz kalsiyum alımının yaşlılarda olduğu kadar postmenopozal kadınlarda da sekonder hiperparatiroidizmin başlıca nedenleri olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada postmenopozal kadınlarda 25-hidroksivitamin D yetersizliği ve bunun serum PTH düzeyi üzerindeki etkileri araştırıldı.
Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya 41 postmenopozal kadın alındı. Olguların serum kalsiyum, fosfor, kreatinin, alkalen fosfataz, parathormon, 25-hidroksivitamin D seviyeleri, 24 saatlik idrar kalsiyum ve kreatinin düzeyleri ölçüldü, kalsiyum/kreatinin oranları hesaplandı. Olgular serum PTH düzeyi normal ve yüksek bireyler olmak üzere iki gruba ayrıldı (sırasıyla grup1 ve 2). İki grup yaş, vücut kitle indeksi, serum 25-hidroksivitamin D ve kalsiyum düzeyi, 24 saatlik idrarda Ca++ ve Ca++/kreatinin düzeyi, kemik mineral yoğunluğu açısından karşılaştırıldı. Ayrıca bu parametreler arasındaki ilişki araştırıldı.
Bulgular: 23 olguda (%56.1) hiperparatiroidi saptandı. Grup 1 ve 2 arasında serum 25-hidroksivitamin D düzeyi istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdi (p=0.030). PTH düzeyinde yükselmeye yol açan eşik 25-hidroksivitamin D değeri 18.6 nmol/ml olarak saptandı. Serum parathormon ve 25-hidroksivitamin D düzeyleri arasında negatif korelasyon saptandı (r=-0.357, p= 0.022).
Sonuç: Olgularımızın yarıdan fazlasında 25-hidroksivitamin D yetersizliğine bağlı sekonder hiperparatiroidizm saptanmıştır. Bu nedenle senil bireyler kadar postmenopozal kadınların da bu açıdan izlenmesinin uygun olacağı kanaatindeyiz. (Romatizma 2007; 22: 20-3)