Romatoid Artritli Kadın Hastalarda Seks Hormon Düzeyleri

Hülya Ergül Kazıl1, Banu Arslan Şentürk1, Serdar İpek2, Korhan Bayram2, Füsun Üstüner1

1Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya ve Klinik Biyokimya Laboratuvarı, İzmir, Türkiye
2Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, İzmir, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Romatoid artrit, seks hormonları, prolaktin

Özet

Amaç: Seks hormonları romatoid artrit (RA) gibi bazı otoimmun hastalıkların başlamasında ve ilerlemesinde önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı romatoid artritli hastaların seks hormon düzeylerinin incelenmesidir.

Hastalar ve Yöntem: Bu çalışmada İzmir Atatürk Eğitim Hastanesi (İAEH) Fizik tedavi ve Rehabilitasyon kliniğince takip edilen 26 RA'li hasta (GFR=8.4-83.5 ml/dk) ve hiçbir sağlık problemi olmayan 22 gönüllü bireyin total testosteron (TT), dihidroepiandrostenodion sülfat (DHEA-S), folikül stimüle edici hormon (FSH), lüteinize edici hormon (LH), progesteron, prolaktin (PRL) ve östrojen düzeyleri ölçüldü. Tüm hormon düzeyleri elektrokemiluminesans yöntemiyle Elecsys®Systems E170 Modular Analytics otoanalizöründe ticari kitler kullanılarak ölçüldü (Roche Diagnostics GmbH, Mannheim, Germany).

Bulgular: Tüm hasta bireyler kontrol grubu ile kıyaslandığında serum FSH, DHEA-S, progesteron ve total testosteron sonuçları hasta bireylerde belirgin düşük bulundu (sırasıyla; p=0.003, p<0.001, p=0.03, p<0.001). RA'li hastaların serum östrojen konsantrasyonları (27.92±13.1 pg/ml) sağlıklı olgulara (21.17±11.4 pg/ml) göre yüksek bulundu, ancak bu yükseklik istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). Hasta grubun PRL düzeyleri kontrol grubundan istatistiksel olarak belirgin yüksek bulundu (p<0.001). Hastaların hormon düzeyleri ve klinik verileri arasında yapılan korelasyon analizinde anlamlı bir ilişki tespit edilemedi (p>0.05).

Sonuç: Bulgularımız seks hormonlarının RA gelişiminde rolü olabileceği hipotezini desteklemektedir. Ancak seks hormonlarının RA'in etyopatogenezinde oynadığı rolü ayrıntılı olarak açıklayabilecek ileri çalışmalara ihtiyaç vardır. (Romatizma 2007; 22: 84-7)