Barış Nacır, Aynur Karagöz, H. Rana Erdem

Sağlık Bakanlığı Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Gebelik, bel ağrısı, pelvik ağrı, posterior pelvik ağrı, risk faktörleri

Özet

Bel ağrısı gebelikte sık görülen bir problemdir. Gebe kadınların yarısından fazlası gebeliklerinin herhangi bir döneminde bel ağrısından yakınırlar. Ağrı hafif rahatsızlık hissinden ciddi ve dizabiliteye neden olacak şiddet arasında değişiklik gösterebilir. Bu kadınların üçte birinde ağrı, günlük yaşam aktiviteleri, işe gitme ve uykuyu etkileyecek kadar şiddetlidir. Bel ağrısının yaşam kalitesi üzerine etkileri ve topluma maliyetinin fark edilmesi son dekatta bu konuya olan medikal ilgiyi artırmıştır. Ağrı genellikle gebeliğin 5-7. aylarında görülür ancak ilk trimestrde de ortaya çıkabilir. Ayrıca gebelikteki bel ağrısı postpartum dönemde de devam edebilir, sonraki gebeliklerde bel ağrısı için risk oluşturur ve pek çok kronik bel ağrılı kadının bel ağrısının başlangıcı gebelikle ilişkilidir. Sık görülmesine rağmen terminoloji, tanı ve sınıflamada belirsizlikler mevcuttur. Etyoloji ve patogenez tam olarak anlaşılamamıştır. Etyoloji olasılıkla eşlik eden mekanik, hormonal ve vasküler kombinasyonuyla ilişkilidir. Gebelikteki bel ağrısı genellikle lomber ağrı ve posterior pelvik ağrı olarak ayrılır. Bu ayırım hem tedavi ve hem de prognoz açısından önem taşır. Karakteristik bulgular ve tedavi bu iki grup arasında farklılık gösterebilir. Doğru değerlendirme ve etkili tedavi gebelikteki bel ağrısının tedavisi için önemlidir.

Bu yazıda gebelikle ilişkili bel ağrısı üzerine yapılan çalışmaların ışığında konu ile ilgili derleme sunulmuştur. (Turk J Rheumatol 2009; 24: 39-45)