Romatoid Artritte Yorgunluk ile Klinik Parametreler ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki

Özet

Amaç: Romatoid artritli hastalarda yorgunluğu ve onun hastalık aktivitesi, radyolojik bulgular, yaşam kalitesi ile ilişkisini araştırmayı amaçladık.

Yöntem ve Gereçler: ACR kriterlerine göre 41 RA tanısı konmuş hasta ve 38 sağlıklı kontrol bu çalışmaya dahil edildi. Hastaların sabah tutukluğu süresi ve o anki ağrı (Görsel Analog Skala: VAS; 100 mm) derecesi kaydedildi. Yorgunluk, Multidimensional Assessment of Fatigue (MAF) skalası ile değerlendirildi. Hastalık aktivitesi ve yaşam kalitesi, sırasıyla Hastalık Aktivite Skalası-28 (DAS-28) ve Short Form-36 (SF-36) ile değerlendirildi. Radyolojik tutulum ise modifiye Larsen evrelemesine göre derecelendi.

Bulgular: Hasta ve kontrol grubunun ortalama±SS yaşları sırasıyla, 50.9 (13.4) yıl ve 50 (10.1) yıl idi. Her iki grup arasında anlamlı farklılık yoktu (p=0.744). Ortanca MAF toplam skoru RA'lı hastalarda (38.5, min-max: 4-50) kontrol grubuna oranla (22.5, min-max: 0-42) yüksek bulundu (p<0.001). MAF ile Disease Activity Scale (DAS-28) skoru (r=0.478, p=0.004), istirahat ağrısı (r=0.491, p=0.001), ACR fonksiyonel skala (r=0.494, p=0.001), fiziksel rol (r=-0.504, p=0.014), vücut ağrısı (r=-0.416, p=0.048), vitalite (r=-0.522, p=0.011) ve emosyonel rol (r=-0.523, p=0.011) gibi SF-36'nın dört alt grubu arasında anlamlı ilişki vardı.

Sonuç: Yorgunluk semptomu RA'te belirgin disabiliteye neden olabilmektedir. Hastalık aktivitesi ve ağrıdan etkilenirken hastalık süresi ve radyolojik skordan etkilenmemektedir. Bu semptomun RA'teki kronik enflamatuvar süreçten çok hastalık aktivitesi ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. (Turk J Rheumatol 2010; 25: 63-7)