Diz Osteoartriti Olan Hastalarda Ağrı ve Özürlülükle İlişkili Faktörler
Duygu Geler Külcü1, Burcu Yanık2, Hakan Atalar3, Gülçin Gülşen1
Anahtar Kelimeler: Kronik bel ağrısı, propriyosepsiyon, kas gücü, yorgunluk
Özet
Amaç: Diz osteoartriti (OA) olan hastalarda ağrı ve fonksiyonel düzeyle ilişkili etkenleri belirlemektir.
Yöntem ve Gereçler: Diz OA tanısı alan 161 hasta çalışmaya alındı. Hastaların yaş ortalaması 62.4± 8.7 yıl olup ortalama semptom süresi 43.76± 26.6 aydı. Hastaların yaş, cinsiyet, vücut kütle indeksi eğitim düzeyi, sigara ve düzenli egzersiz alışkanlığı ve semptom süreleri kaydedildi. Ön-arka ve lateral diz grafilerinde Kellgren-Lawrence skorları hesaplandı. Hastaların fonksiyonel düzeyi Western Ontario ve McMaster Üniversitesi Osteoartrit İndeksi (WOMAC) ile, ağrı şiddeti Görsel Ağrı Skalası (GAS) ile değerlendirildi.
Bulgular: Vücut kütle indeksi ile WOMAC ağrı skoru (r=0.592 p=0.0001), WOMAC eklem sertliği skoru (r=0.634, p=0.0001) ve WOMAC günlük yaşam aktiviteleri skoru (r=0.749, p=0.0001) arasında ilişki saptandı. Eğitim düzeyi ile WOMAC ağrı skoru (r=-0.394, p=0.001), WOMAC eklem sertliği skoru (r=-0.345 p=0.004), ve WOMAC günlük yaşam aktiviteleri skoru (r=-0.352 p=0.003) arasında ters ilişki saptandı. Kellgren-Lawrence skoru (ön-arka ve yan grafi) ile GAS skoru ve her üç WOMAC skoru arasında ilişki saptanmadı (p>0.05). Kellgren-Lawrence ön-arka ve yan grafi skorları yaş ve semptom süresiyle ilişkili bulundu (sırasıyla r=0.263, p=0.001 ve r=0.339, p=0.016). GAS skoru ile herhangi bir parametre arasında ilişki saptanmadı. WOMAC alt grup skorları ve GAS skoru cinsiyete göre karşılaştırıldığında WOMAC ağrı skorunun bayanlarda daha yüksek olduğu saptandı (p= 0.024). Geri kalan faktörlerle WOMAC alt grup skorları arasında korelasyon saptanmadı.
Sonuç: Vücut kütle indeksi, diz OA olan hastalarda fonksiyonel düzey ve ağrı şiddetiyle ilişkili en önemli faktördür. Hastalar semptom ve hastalık şiddetini azaltmak açısından kilo vermeye teşvik edilmelidirler. (Turk J Rheumatol 2010; 25: 77-81)