Kronik Romatoid Artrit ve Ankilozan Spondilitli Hastalarda Kapsamlı Yatan Hasta Rehabilitasyonunun Fonksiyon ve Hastalık Aktivitesi Üzerindeki Uzun Süreli Etkileri

Özet

Amaç: Romatoid artrit (RA) ve ankilozan spondilit (AS) rehabilitasyonunda fizyatrist, fizyoterapist, rehabilitasyon hemşiresi ve klinik psikolog tarafından uygulanan yatan-hasta rehabilitasyon modeli (YRM) ile fizyatrist tarafından verilen ev-egzersiz modeli (EEM) karşılaştırıldı.

Hastalar ve yöntemler: Rehabilitasyon tedavisi gereken fakat son iki yıldır fizik tedavi almamış 120 seçilmiş yetişkin hasta [60 RA (ort. yaş 51.8±11.7) ve 60 AS (ort. yaş 39.7±10.4)] çalışmaya dahil edildi. Katılımcılar YRM ve EEM olarak rastgele iki gruba ayrıldı. Primer son-durum başlangıçtan 15-aya kadar aşağıdaki ölçeklerden birisiydi: RA'lı hastalar için 28 eklemlik Hastalık Aktivite Skoru (HAS28) ve Sağlık Değerlendirme Ölçeği (SDÖ) ve AS'li hastalar için Bath Ankilozan Spondilit Hastalık Aktivite Indeksi (BASHAİ) ve Bath Ankilozan Spondilit Fonksiyon Indeksi (BASFİ). Son-durum değerlendiricileri hastaların ait oldukları gruplardan habersizdi. İstatistiksel analizde aynıhastada ve hastalar arasında uç-tahmin değerler genel tahmini çok-değişkenli karşılaştırmalar yapıldı.

Bulgular: Ortalama hastalık süresi, kronik RA'lı ve AS'li hastalarda sırasıyla 8.5±6.4 (median 7) ve 8.7±7.8 (median 6) yıl idi. HAS28 ve SDÖ skorlarındaki değişim YRM grubunda EEM grubundan daha iyiydi. Hastalığın kontrolü için RA'lı hastaların çoğu kombine hastalık modifiye edici ilaç kullanırken, hiçbir hasta anti-tümör nekroz faktör ajan kullanmıyordu. BASFİ and BASHAİ skorlarındaki iyileşme gruplar arasında farklı değildi. Yatan-hasta romatolojik rehabilitasyon programları RA ve AS'li hastalarda fiziksel fonksiyon ve hastalık aktivitesini düzeltir. Buna rağmen, RA'lı hastaların HAS28 ve SDÖ skorlarında istatistiksel önemli değişimler saptandı.

Sonuç: Hastanın işlevselliğinin romatizmal hastalıklardaki merkezi yönü ve bu hastalıklarda remisyonun nadir olması nedeniyle romatolojik rehabilitasyon programları tüm hastalara uygulanmalıdır. Romatoid artritli hastalarda AS'li hastaların aksine yatan hasta bakımı faydalı idi. Bu durum AS'li hastalarda yatanhasta bakımındaki daha fazla istirahat süresine veya devam eden hastalık sürecinde etkisiz ilaç tedavisine bağlı olabilir.