Romatoid Artritli Hastalarda Düşme Korkusu, Düşme Riski ve Disabilite
Burcu DUYUR ÇAKIT, Barış NACIR, Hatice Rana ERDEM, Aynur KARAGÖZ, Meryem SARAÇOĞLU
Anahtar Kelimeler: Atlantoaksiyel subluksasyon, denge, disabilite, düşme korkusu, romatoid artrit
Özet
Amaç: Romatoid artritli (RA) hastalarda düşme sıklığı, düşme korkusu ve düşme riski değerlendirildi ve bunların fonksiyonel durum, denge, yürüme ve disabilite, hastalık aktivitesi ve atlantoaksiyel subluksasyon (AAS) ile ilişkisi araştırıldı.
Hastalar ve yöntemler: Çalışmaya 84 RA'lı kadın hasta ve 44 sağlıklı kadın gönüllü dahil edildi. Son bir yıl içindeki düşme öyküleri sorgulandı ve yardımcı cihaz kullanımı kaydedildi. Düşme korkusu Düşme Etki Ölçeği (FES) ile değerlendirildi. Denge, yürüme ve düşme riskinin değerlendirilmesi için Tinetti denge ve yürüme testi uygulandı. Disabilite her iki grupta da Sağlık Değerlendirme Anketi (SDA) ile değerlendirildi. Hastalık aktivitesi Sistemik Kronik Artrit İndeksi ile değerlendirildi. Hasta grubunda AAS varlığı bilgisayarlı tomografi kullanılarak araştırıldı. Her iki gruba Beck Depresyon Envanteri (BDE) ve 10 metre yürüme testi uygulandı.
Bulgular: Hasta grubundaki bireylerin 12'si (%14.3) son bir yıl içinde bir veya daha fazla düşme bildirdi. Elli altı hasta (%66.67) düşme korkusu tanımlıyordu. On üç hastada (%15.4) anteriyor AAS mevcuttu. Tinetti total skora göre 33 hastanın (%39,3) düşük, 48 hastanın (%57.1) orta ve üç hastanın (%3.6) yüksek düşme riski vardı. Tinetti total skoru (R2=0,660), SDA (R2=0,030) ve BDE skoru (R2=0,027) FES skorlarındaki değişiklikleri etkileyen belirgin bağımsız risk faktörleri olarak tespit edildi. Düşme öyküsü ve AAS, düşme korkusu veya hastalık aktivitesi arasında ilişki tespit edilmedi.
Sonuç: Düşme riski ve düşme korkusu ile ilişkili en önemli faktörler denge ve disabilite düzeyi idi. Osteoporotik kalça kırığı riskindeki artış nedeniyle, düşmelerin önlenmesi ve düşme riskinin azaltılması en önemli rehabilitasyon hedeflerinden biri olmalıdır.