İran Kerman'da Romatoid Artrit Hastalarında Kişisel Sağlık Değerlendirme Anketi'nin Doğrulanması
Mohammad Reza SHAKIBI, 1 Farzaneh ZOLALA, 2 Mahdookht MONSHI, 1 Ali Akbar HGHDOOST1
Anahtar Kelimeler: Sağlık Değerlendirme Anketi; yaşam kalitesi; romatoid artrit
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, geçerli ve İran kültürüne uyarlanmış bir Kişisel Sağlık Değerlendirme Anketi (SDA) üretmektir.
Hastalar ve yöntemler: Bu çapraz kesitli çalışmaya Ekim 2006 ve Şubat 2007 tarihleri arasında İran, Kerman'da bir romatoloji sevk kliniğinde 100 romatoid artrit (RA) hastasına (80 kadın, 20 erkek; ort. yaş 51; dağılım 20-78 yıl) ait elde edilen veriler dahil edildi. Bu çalışma beş aşamadan oluşuyordu; (i) çeviri ve yeniden çeviri; (ii) ülkedeki uzman romatologların önerilerinin kültürel uyarlaması; (iii) 20 hasta ile derin mülakat yöntemi ile yüzeysel geçerliliğin değerlendirilmesi; (iv) anketin güvenilirliğinin ve iç tutarlılığının değerlendirilmesi ve (v) faktörel analiz ile içeriğin ve yapısal geçerliliğin değerlendirilmesi. Kişisel SDA anketinin sonuçları, Kısa Form Sağlık Anketi (SF-36) ve Görsel Analog Ölçeği (GAÖ) ile karşılaştırıldı.
Bulgular: Kişisel SDA'nın İran versiyonunda et doğramak, banyo yapmak ve tuvalet ihtiyacını gidermek becerileri açısından üç maddede küçük değişiklikler mevcuttu. Test ve yeniden testte korelasyon katsayısı yüksekti (r=0.86, p<0.001). Cronbach alfa 0.94 idi. GAÖ ve kişisel SDA arasındaki korelasyon katsayısı anlamlı düzeyde yüksekti (r=0.93, p≤0.001). Faktöriyel analizde ana saklı değişkenin total varyansın %50'sini açıkladığı gösterildi (Özdeğer= %50.6).
Sonuç: Anketin uyarlanmış versiyonunun, İran'daki RA hastalarının yaşam kalitesinin değerlendirilmesinde geçerli ve güvenilir bir araç olduğu görülmektedir.