ANKİLOZAN SPONDİLİT'TE HASTALIĞIN YAŞAM KALİTESİ VE YAŞAM ALANLARINA ETKİSİ

Özet

Bu çalışmanın amacı ankilozan spondilit tanısı konmuş hastaların hastalık ile ilgili genel değerlendirmelerini, hastalığın tüm yaşam alanlarına etkilerini ve yaşam kalitesindeki değişiklikleri ortaya koymaktır. Çalışmaya modifiye New York kriterlerine göre ankilozan spondilit tanısı konmuş 101 hasta alınmıştır. Hastaların hastalıkları ile ilgili genel değerlendirmeleri Likert tipi skalayla, yaşam kalitesi ise kısa form (SF 36) yaşam kalitesi ölçeği ile değerlendirilmiştir.

Bu çalışmada yaşam kalitesi ölçütlerinden en fazla etkilenen alt işlevler fiziksel rol gücü, genel sağlık değerlendirmesi ve ağrı olarak bulundu. Rahatsızlanmadan önce çalışanlarla, çalışmayan hastaların fiziksel fonksiyon (p=0,004) ve sosyal fonksiyon (p=0,004) puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı. Hastalık nedeniyle çalışmayı bırakanlar ile halen çalışan hastaların fiziksel fonksiyon, fiziksel rol gücü, genel sağlık, vitalite, sosyal fonksiyon, emosyonel rol gücü ve mental sağlık puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (sırası ile p<0,001, p<0,001, p=0,007, p=0,001, p=0,001, p<0,001, p=0,005). Hastalık öncesi çalışmayanlar ile hastalığı nedeniyle çalışmayı bırakan hastaların fiziksel fonksiyon (p=0,002) ve genel sağlık (p=0,002) puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı. Sağlığı nedeniyle çalışamayanlarda alt fonksiyonlar daha düşük seyretmekteydi.

Eğitim seviyesi 8 yıl altı ve üstü olan hastaların genel sağlık (p=0,002) ve fiziksel rol gücü (p=0,013) puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı. Eğitim düzeyine göre hastalık sonrası evliliğe bakış açısından da istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar vardı (p=0.024).

Sonuç olarak ankilozan spondilit fiziksel hasarın yanı sıra yaşam kalitesinin ve yaşam alanların da etkilendiği kronik bir hastalıktır.